معرفی شیوه ی سنجش کیفیت روشنایی (عکاسی hdr) با رویکرد کشف شگردهای نور روز در معنویت بخشی به فضا در مسجد شیخ لطف الله و مسجد امام اصفهان

Authors

منصوره طاهباز

استادیار معماری، دانشکده ی معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. مرضیه هومانی راد

کارشناس ارشد معماری، دانشکده ی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان، ایران. حسنی تمله

کارشناس ارشد معماری، دانشکده ی معماری، دانشگاه کینگ مونگکوت، بانکوک، تایلند.

abstract

معماران تاریخی در طراحی فضا برای سهولت ایجاد رابطه بین خالق و مخلوق از ابزارهای مختلفی بهره گرفته اند؛ آن ها با به کارگیری نور، نماد وحدت الهی، سعی داشتند تا جلوه ای از ذات الهی را در ذهن بیننده به تصویر بکشند. به سبب جایگاه ارزشمند نور در باور ایرانی و رابطه ی مستقیم آن با قلمروی حکمت و فلسفه کامل ترین بازخوانی می تواند بر روی فضاهای نیایشی انجام شود. درنتیجه بهترین گزینه برای بررسی نسبت نور و ایجاد فضای معنوی مساجد تاریخی هستند که در دوره ی صفویه با کیفیتی والا دیده می شود. به همین دلیل مساجد عصر صفویه در اصفهان، مسجد شیخ لطف الله و مسجد امام که ویژگی طراحی نور طبیعی در ایجاد فضای معنوی در آن ها شاخص بوده، انتخاب گردیده است. مقاله ی حاضر با معرفی روش عکاسی hdr و به کارگیری آن در بررسی شگردهای نور در معنویت بخشی به فضا به بررسی جنبه های کیفی فضای مساجد مذکور از منظر نور طبیعی می پردازد. این روش و تحلیل آن توسط نرم افزار فتوسفیر می تواند چگونگی توزیع نور، جهت و زاویه نور، درخشندگی و خیرگی نور که از خصوصیات کیفی نور به شمار می روند، مورد بررسی قرار دهد. هدف، بررسی فاکتور کیفی معنویت در فضای مسجد توسط جدیدترین روش سنجش کیفی روشنایی می باشد. این ابزار امکان تئوریزه کردن مفاهیم کیفی در قالب ساختاری مشخص و داده های کمی را فراهم می سازد. بررسی ویژگی کیفیت نور مورد نیاز برای ایجاد فضای معنوی مساجد و رابطه ی آن با کمیت نور روز از اهداف اختصاصی مقاله حاضر به شمار می رود. می توان از اهم نتایج تحقیق حاضر به نور و زمان: ابزارِ هماهنگی، رابطه ی محراب و فعالیت با نور طبیعی اشاره کرد. نتایج نهایی نشان می دهد هر دو مسجد با کاربری یکسان اما با دو رویکرد بر حسب نیازهای جداگانه از یک الگوی واحد به کارگیری نور طبیعی برای نشان دادن حقیقتی یکسان تبعیت می کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معرفی شیوه ی سنجش کیفیت روشنایی (عکاسی HDR) با رویکرد کشف شگردهای نور روز در معنویت بخشی به فضا در مسجد شیخ لطف الله و مسجد امام اصفهان

معماران تاریخی در طراحی فضا برای سهولت ایجاد رابطه بین خالق و مخلوق از ابزارهای مختلفی بهره گرفته اند؛ آن ها با به کارگیری نور، نماد وحدت الهی، سعی داشتند تا جلوه ای از ذات الهی را در ذهن بیننده به تصویر بکشند. به سبب جایگاه ارزشمند نور در باور ایرانی و رابطه ی مستقیم آن با قلمروی حکمت و فلسفه کامل ترین بازخوانی می تواند بر روی فضاهای نیایشی انجام شود. درنتیجه بهترین گزینه برای بررسی نسبت نور و...

full text

بررسی فضاهای تهی مسجد شیخ لطف الله

امروزه معماران در طراحی بناها بیش از هر چیز به جنبه‌های مادی و کمی فضاها توجه دارند و فارغ از کاربردهای معنوی و کمیت‌های موجود در معماری اصیل ایرانی هستند، فضای تهی یکی از این جنبه ناشناخته در معماری و برگرفته از عرفان اسلامی و ایرانی است. در عرفان معنای تهی‌بودگی دست‌یابی به معرفتی خاص، که انسان توسط آن می‌تواند به شناخت خویشتن و خداوند در درون خود رسیده که نتیجه آن «فنافی الله» و یگانگی با خد...

full text

تعیین ظرفیت قابل تحمل واقعی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

در فرآیند برنامه ریزی و مدیریت توسعه پایدار گردشگری، شناخت توان و تناسب جاذبه ها و به کارگیری روش های کمّی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در آ نها، در محدوده های مکانی و زمانی مشخص نقش کلیدی را ایفا می کنند. امروزه با افزایش گردشگری فرهنگی هدف بسیاری از گردشگران از سفر به یک منطقه بازدید از بناهای تاریخی منطقه می باشد. اما هجوم خیل عظیم گردشگران به بناهای تاریخی به دلیل ساختارها و ویژ...

full text

تعیین ظرفیت قابل تحمل واقعی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

در فرآیند برنامه ریزی و مدیریت توسعه پایدار گردشگری، شناخت توان و تناسب جاذبه ها و به کارگیری روش های کمّی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در آ نها، در محدوده های مکانی و زمانی مشخص نقش کلیدی را ایفا می کنند. امروزه با افزایش گردشگری فرهنگی هدف بسیاری از گردشگران از سفر به یک منطقه بازدید از بناهای تاریخی منطقه می باشد. اما هجوم خیل عظیم گردشگران به بناهای تاریخی به دلیل ساختارها و ویژ...

full text

کندوکاوی در نسبتِ ارگونومی و معنویت بخشی نور روز در معماری مساجد

ادراک انسان از فضا با تغییر روشنایی در عین ثابت بودن سایر عوامل تغییر می کند و احساس ناشی از آن بر عملکرد فرد تأثیر دارد؛ اما در دوران معاصر دسترسی راحت به منابع روشنایی مصنوعی و عرضه ی فراوان و ارزان انرژی الکتریکی کمیت را جایگزین کیفیت نموده است. شیوه های کنترل نور روز در جهت افزایش بهره وری فرد از فضا به شیوه ی خلاقانه ای در معماری تاریخی ایران به کار رفته و انسان رکن اصلی این طراحی محسوب می...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
معماری و شهرسازی آرمان شهر

جلد ۸، شماره دومین ویژه نامه نورپردازی، صفحات ۱۵-۲۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023